Omgaan met overprikkeling

Omgaan met overprikkeling

Omgaan met overprikkeling

De meeste mensen met ASS (autisme), maar ook mensen met AD(H)D ervaren prikkels anders dan gemiddeld. Dit heeft een grote invloed op het dagelijks leven en kan zorgen voor overprikkeling. De prikkels die met zintuigen worden opgevangen komen erg sterk binnen en kunnen zelfs overweldigend zijn. Deze tips kunnen je helpen bij overprikkeling.

We staan er vaak niet bij stil, maar mensen met ASS kunnen prikkels veel intenser ervaren dan gemiddeld. Dit kan een grote invloed hebben op het dagelijkse leven. Simpele dingen zoals omgevingsgeluid, aanrakingen of geuren kunnen erg sterk binnen komen en als overweldigend worden ervaren.

Wat zijn prikkels?

Onze hele dag bestaat uit prikkels: we voelen de temperatuur, horen de auto’s en praten met mensen uit onze omgeving. We ontvangen externe prikkels via onze zintuigen namelijk onze ogen, oren, neus, smaak en tast. De prikkels worden door onze hersenen omgezet in informatie. We krijgen ook interne prikkels die ons informatie geven over hoe we ons voelen, zoals gedachten, emoties of pijn.

Wat gebeurt er bij overprikkeling?

Prikkels worden door onze hersenen gefilterd op belangrijkheid. Ben je bijvoorbeeld aan de telefoon met iemand terwijl de televisie aanstaat? Dan wordt het beeld en geluid van de televisie weggefilterd zodat je kunt focussen op het telefoongesprek.

Mensen met overprikkeling hebben moeite met het selecteren en filteren van deze prikkels. Alles komt even sterk binnen waardoor het lastig is om de informatie op de juiste manier te verwerken.

De gevolgen van overprikkeling

Hoewel het voor de omgeving vaak lastig te begrijpen is, kan overprikkeling grote gevolgen hebben voor het dagelijks leven. Het kan zich uiten in lichamelijke klachten, zoals hoofdpijn en vermoeidheid. Ook emotioneel kan het invloed hebben. Overprikkeling kan er voor zorgen dat iemand sneller geïrriteerd raakt of ongeduldig is. En door het willen vermijden van prikkels kan het ook lastig zijn om een sociaal leven te onderhouden.

Wat kun je doen bij overprikkeling? Een paar tips:

  • Via de ogen komen veel prikkels binnen. Denk bijvoorbeeld aan het knipperende tl-licht, de felle zon in je ogen of bewegende mensen om jou heen. Wanneer je hier last van hebt kun je proberen deze prikkels weg te halen door het licht uit te zetten of een zonnebril op te doen.
  • Probeer je af te schermen van de ruimte om je heen. Zet een grote plant of een scherm tussen jou en andere personen in de ruimte of zet een boek omhoog.
  • Omgevingsgeluiden kunnen soms als te hard worden ervaren. Wanneer je je wilt concentreren kan dit extra lastig zijn omdat al het geluid kan afleiden. Een koptelefoon opzetten of oortjes in doen met je eigen muziek kan helpen. Een goede optie om omgevingsgeluiden te filteren is het gebruik van een noise canceller: dit is een koptelefoon die geluiden van buitenaf tegenhoudt.
  • Prikkels via de huid kunnen enorm irriteren. Denk hierbij aan een labeltje van je kleding in je nek of te strak zittende kleding. Het helpt om kleding te dragen die jij fijn vindt zitten. Bekijk eens welke stof voor jou het prettigst aanvoelt en vermijd kleding met een strakke pasvorm. Knip bijvoorbeeld de etiketten eruit zodat deze niet kunnen gaan irriteren.
  • Merk je dat het te veel wordt? Probeer een rustmoment in te lassen voor jezelf. Ga tijdens een feestje even alleen naar buiten of zoek op kantoor een rustige plek op om tot jezelf te komen.
  • Het gebruik van een drukvest kan helpen tegen overprikkeling. Het drukvest wordt onder de kleding gedragen en zorgt voor een gelijkmatige druk op het bovenlichaam. Met als resultaat een betere concentratie, veiliger gevoel en afname van externe prikkels. Een drukvest wordt niet vergoed vanuit de basisverzekering, maar soms zijn er mogelijkheden om (een deel) terug te krijgen via een aanvullende verzekering.

Langdurige overprikkeling kan zich uiten in fysieke of emotionele klachten. Bzonder is de specialist bij AD(H)D, autisme en stress bij volwassenen en kan je helpen bij het omgaan met ASS en overprikkeling. Begeleiding is gericht op het verminderen van je klachten op een specifiek gebied. Je krijgt handvaten en tools aangereikt, die je na de training zelfstandig kunt gaan gebruiken.

Extra hulp nodig? Boek een losse sessie bij ons of neem contact met ons op.

Mogelijk ook interessant voor jou:

Zorgeloos op vakantie met ADHD

Loopbaanonderzoek

Bzonder! helpt je ontwikkelen naar de beste versie van jezelf.