Bzonder | Psychologie

Specialist bij ADHD, ADD, autisme en stress bij volwassenen.

Kenmerken autisme bij volwassenen

Autisme is een pervasieve ontwikkelingsstoornis (“diep doordringend”). Het is een neurologische of psychische aandoening die de normale ontwikkeling op bijna alle ontwikkelingsgebieden van een kind belemmert. Hoewel het een stoornis is die per definitie in de kindertijd ontstaat, blijven de problemen voortduren in de volwassenheid.

Mensen met kenmerken van autisme kunnen (op verschillende manieren) problemen hebben in sociale interactie, problemen op het gebied van communicatie en problemen rondom beperkte, repetitieve en stereotype patronen in gedrag, interesses en activiteiten. Om kenmerken van autisme goed te kunnen inschatten en te kunnen duiden, is het belangrijk dat je altijd een hulpverlener zoekt met veel kennis van en ervaring met autisme kenmerken bij volwassenen. Bzonder gaat daarbij altijd uit van twee invalshoeken in jouw begeleiding of behandeling; jouw autisme en jij als persoon achter het autisme; wie ben jij naast je autisme en wat heb jij nodig?

Voor het stellen van een diagnose wordt in de GGZ gewerkt met een diagnostisch handboek, de DSM genoemd. In 2016 wordt nog de DSM-IV gebruikt, per 2017 de nieuwere versie: DSM 5. De manier van diagnosticeren verandert daarmee en dit heeft ook gevolgen voor autisme.

De DSM-IV kent vijf pervasieve ontwikkelingsstoornissen, ookwel autisme spectrum stoornissen genoemd.

Autistische stoornis (voorheen klassiek autisme en Kannersyndroom)
Syndroom van Asperger (geen achterstand in taalontwikkeling)
Syndroom van Rett (gaat samen met verstandelijke beperkingen en meer belemmeringen)
Desintegratiestoornis van de kinderleeftijd (gaat samen met verstandelijke beperkingen en meer belemmeringen)
Pervasive Developmental Disorder – Not Otherwise Specified (PDD-NOS)

In de DSM 5: vallen het Syndroom van Rett en de Desintegratiestoornis niet meer onder autisme. Ook worden de huidige diagnoses PDD-NOS, Asperger en Klassiek Autisme samengevoegd onder één noemer: Autisme Spectrum Stoornis (ASS).

Verklarende theorieën

Hoe de stoornis ontstaat en hoe de problemen veroorzaakt worden is nog niet helemaal bekend. Er zijn drie theorieën die elk een deel van de klachten kan verklaren.

De eerste theorie heet de Centrale Coherentie Theorie. Deze theorie gaat ervan uit dat iemand met autisme moeite heeft met het zien van samenhang, omdat alle stukjes informatie apart binnenkomen en niet goed geïntegreerd kunnen worden. Hierdoor ontstaan de volgende klachten:

Moeite samenhang zien en detaildenken
Overprikkeling
Vertraagde informatie verwerking
Denken in beelden
Contextblindheid
Generalisatieproblemen
Beperkt voorstellingsvermogen en letterlijk denken
Fantasie en werkelijkheid niet scheiden
Associatief denken
Afleidbaarheid en concentratieproblemen

De tweede theorie is de Theory of Mind Theorie. Deze gaat ervan uit dat er een achterstand is in het vermogen een beeld te vormen van het gezichtspunt van een ander (ook wel mindreading of mindblindness genoemd). Dit zijn de problemen die hiermee gepaard gaan:

Moeite om zich in een ander te verplaatsen
Functioneel denken
Moeite met inschatten andere mensen
Moeite met herkennen en onder woorden brengen van eigen gevoelens en gedachten

De derde theorie is de Executieve Functie Theorie . Deze gaat ervan uit dat problemen in de hogere controlefuncties van de hersenen ervoor zorgen dat het niet goed lukt om doelmatig te werken. De problemen die hierbij horen, zijn:

Moeite met plannen en organiseren
Moeite met schakelmomenten
Weerstand veranderingen en rigide patronen
Moeite met doelgericht werken
Moeite met het overzien van consequenties en oorzaak-gevolg relaties
Gericht op snelle behoefte bevrediging en moeite met beheersen impulsen

Autisme of AD(H)D?

De laatstgenoemde klachten lijken erg op klachten die voorkomen bij ADHD (waaronder ook ADD valt). Ook bij ADHD worden problemen veroorzaakt door problemen met de executieve functies. Hierdoor kan het soms moeilijk zijn om onderscheid te maken tussen autisme en ADHD, vooral wanneer iemand veel klachten weet te compenseren. Bij Bzonder! werken professionals gespecialiseerd in autisme en ADHD, die de juiste kennis hebben om de stoornissen van elkaar te kunnen onderscheiden. Wil je zelf vast eens kijken? Doe dan de autisme test, ADD test of ADHD test.